Rudo-de-la-fino
Ruta montana
Rutaceae
Àutri noum : Bono-rudo, Rulo, Ruèlo.
Nom en français : Rue des montagnes.
Descripcioun :Aquelo rudo-de-la-fino, o bono-rudo, porto pas trop bèn soun noum scientifi que vèn pas dins li mountagno. S'atrobo dins li tepiero seco e li roucaio de plano e de colo. Se destrìo de la rudo Ruta angustifolia, mai coumuno, emé soun port. Fai de ramo de flour proun tipico. I'a pas peréu de petalo franjado.
Usanço :Coume si cousino Ruta graveolens e Ruta chalepensis qu'èron cultivado à passa tèms, la rudo-de-la-fino a d'ùnis usanço interessanto. Pèr sougna li plago e li mau de gengivo, contro li verme e pèr faire veni li règlo (de pas prendre encò di femo empregnado).
Port : Pichoto planto lignouso
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Pancaro entresigna
Cicle bioulougico : Pancaro entresigna
Gènre : Ruta
Famiho : Rutaceae
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 4
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Tepiero seco
- Roucaio
Estànci :
Pancaro entresigna
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Ruta montana (L.) L., 1756
Calamandrié
Teucrium chamaedrys
Lamiaceae Labiaceae
Àutri noum : Pichot-chaine, Erbo-dóu-pichot-chaine, Cheineto, Erbo-di-masco, Pichot-roure.
Noms en français : Germandrée d'Allemagne, Germandrée petit chêne.
Descripcioun :Lou pichot-chaine, proun coumun, se rescountre sus li roucaio e tepiero seco de garrigo fin qu'i mountagno mejano. Se recounèis à sa flour roso e, de segur à sa fueio que douno d'èr à-n-aquelo dóu chaine en tout pichot (mai pas toujour).
Usanço :Es uno planto couneigudo pèr èstre "depurativo" que se bèu en tisano : "Es lou meiour depuratiéu qu'eisisto" (O. Madon, op.cit. p. 137). Ajudo à lucha contro lou mau d'os : "Iéu fasiéu uno curo de pichot-roure : uno enfusioun lou matin, uno infusioun lou souar, pendènt 21 jour, au printèms e à l'autouno, dous cop pèr an. S'acampo au printèms, quant es flouri (ib.).
Port : Pichoto planto lignouso
Taio : 5 à 30 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Camefite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Teucrium
Famiho : Lamiaceae
Famiho classico : Labiaceae
Ordre : Lamiales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 12 à 15 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca (Si)
Autour basso e auto : 0 à 2200 m
Aparado : Noun
Mai à avoust
Liò : Tepiero roucaiouso
- Relarg à jóuinis aubret
- Roucaio
- Bos clar
Estànci : Termoumediterran à Subaupen
Couroulougi : Eurimediterrano
Ref. sc. : Teucrium chamaedrys L., 1753